Gần đây, rất nhiều “chuyên gia” tham gia vào “hội thảo online” có tên “Tại sao nó lại không phanh?”. Có “chuyên gia” lại còn minh hoạ là “Volvo còn không phanh’’ hay thậm chí tệ hơn, là đổ tội cho chướng ngại vật.
Hãy cùng tìm hiểu về Hệ thống phanh tự động trong trường hợp khẩn cấp (Automatic Emergency Brake – AEB) xem cơ chế hoạt động của nó như thế nào!
AEB hoạt động thế nào?
Đầu tiên, chiếc xe, muốn tự làm được gì, thì nó cần có thông tin đầy đủ. Với công nghệ hiện tại, xe thu thập thông tin qua camera, radar, và lidar. Có loại xe chỉ có camera, có xe kết hợp cùng Radar, có cái thêm Lidar hoặc thay Radar bằng Lidar. Tất cả thông tin được đưa về bộ xử lý, và thuật toán quyết định phanh hay không? AEB chỉ kích hoạt khi người lái tỏ ra đang lơ đãng và không nhận ra nguy hiểm phía trước. Nếu xe bạn có AEB, bạn cần lưu ý điều này. Càng nhiều công cụ thu thập thông tin, hoặc công cụ càng xịn, hiệu quả càng cao.
Đến đây nhớ lại hồi xưa có bạn sale tin tưởng vào AEB đến mức mang chiếc xe Mazda ra biểu diễn cho khách hàng muốn mua xem về phanh tự động, kết quả đâm toang cả 2 xe, khách thì chạy mất, còn niềm tin cũng sứt mẻ. Nên nhớ là ở thời điểm đó, Mazda AEB dùng camera để thu thập thông tin. Hãy hình dung, nếu trời mưa, nắng, tối, mù hay camera bẩn thì liệu hệ thống có hoạt động hiệu quả hay không?
Sự chính xác trong làm việc của AEB phụ thuộc không chỉ phần mềm, nơi chiếc xe phát hiện ra cái gì đang xuất hiện, mà còn ở phần cứng – nơi những cơ quan cảm biến thu thập thông tin, và thuật toán nhận dạng chi tiết đến đâu? Tình trạng giao thông hỗn loạn với quá nhiều vật thể chuyển động với các tốc độ khác nhau cũng là một trở ngại cho việc nhận dạng được mối nguy hiểm phía trước. AEB của nhiều hãng xe hoặc model khác nhau sẽ không hoạt động như nhau! Điều đáng buồn là đa số chúng ta chỉ phát hiện ra, sau khi đâm vào đâu đó!
Các dạng AEB
Ở tốc độ thấp: Hầu hết AEB ngày nay đều chỉ làm việc ở tốc độ thấp, dành cho giao thông đô thị. Việc trang bị các cảm biến radar-lidar đắt tiền, để đo khoảng cách chính xác và ít bị ngoại cảnh gây nhiễu, và thuật toán điều khiển tối tân, để hệ thống có thể làm việc chính xác ở tốc độ cao, sẽ đẩy giá chiếc xe lên quá cao. Vì vậy, AEB đa số hiệu quả ở tốc độ thấp (khoảng 50km/h).
Chiếc Volvo mà “chuyên gia” nói trên dùng để minh hoạ cho việc “nó cũng đâm” được hãng công bố “AEB chỉ làm việc ở tốc độ dưới 50km/h”.
Ở tốc độ cao: Cần ghi nhớ là mặc dù AEB tốc độ cao có thể làm việc chính xác, nhưng nó không giúp thoát khỏi tai nạn, mà chỉ giảm thiểu hậu quả của cú đâm, thông qua việc phanh một phần trước đó.
Tại sao? Cho dù nhiều xe trang bị AEB tốc độ cao, nhưng sự chính xác trong việc phát hiện vật cản phụ thuộc quá nhiều yếu tố (thời tiết, ánh sáng, số lượng vật thể, chất liệu vật thể, chất lượng cảm biến và thuật toán, các điều kiện môi trường khác…). Để làm việc được ở tốc độ cao, hệ thống đòi hỏi cấu hình và phần điều khiển phức tạp hơn rất nhiều, và không rẻ và dễ để làm điều đó.
Thế nên, lời khuyên cho những người lái xe là: Những tính năng trong gói ADAS chỉ mang tính chất hỗ trợ. Hãy cẩn thận, một chiếc “xe tốt tốt” có thể không cần AEB hay thậm chí ADAS, sự an toàn nằm trong tay của chúng ta.
cartimes.tapchicongthuong