Hệ thống đèn là bộ phận không thể thiếu với mỗi chiếc xe ô tô, các xe có thể khác nhau ở thiết kế nhưng vẫn phải đảm bảo có đủ loại đèn cơ bản.
Đèn pha-đèn cos
Chiếu xa (đèn pha): đây là chế độ chiếu xa của đèn, giúp người lái quan sát được xa hơn khi đi trên cao tốc, đường một chiều không có xe đi ngược lại. Đèn pha có ánh sáng rất mạnh, rộng và xa, có thể làm chói mắt người lái đi ngược chiều dẫn tới tai nạn, vì vậy tài xế phải chú ý khi sử dụng đèn pha.
Chiếu gần (đèn cos): là đèn chiếu gần dùng để chiếu sáng cho xe vào buổi tối trong khoảng cách gần ánh sáng trải đều trên mặt đường. Đèn cos không gây ảnh hưởng tới mắt của người đi ngược chiều nên được sử dụng trong tất cả các trường hợp.
Đèn sương mù
Đèn sương mù có tên gọi khác là đèn gầm. Loại đèn đèn này thuộc nhóm đèn chiếu sáng cho xe nhưng chỉ dùng khi có sương mù hay mưa phùn.
Vị trí lắp đặt của đèn gầm là tại vị trí cản trước, nằm cùng với 2 đèn chiếu sáng chính của xe. Đèn sương mù được tách biệt hệ thống điều khiển với đèn chính, để có thể sử dụng một mình nó khi cần thiết hoặc không sử dụng.
Đèn sương mù không sử dụng các tông màu lạnh như đèn chính, mà chỉ dùng màu vàng có cường độ sáng cao. Bởi vì trong điều kiện sương mù hay mưa phùn, màu lạnh sẽ làm tăng độ lóa dẫn tới cản trở người lái xe, còn màu vàng của đèn sương mù sẽ không bị lóa, chiếu sáng mặt đường và vạch kẻ đường rõ ràng hơn.
Đèn hậu
Đèn hậu có vị trí ở 2 bên đuôi xe, chúng phát ra ánh sáng màu đỏ để báo hiệu cho xe phía sau biết về sự hiện diện của ô tô đang di chuyển. Nhờ đó, xe phía sau có thể chủ động duy trì khoảng cách phù hợp.
Chức năng chính của đèn hậu là giúp xe đi sau nhận biết vị trí của xe phía trước dù trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt như sương mù hay mưa. Do vị trí đèn nằm đối xứng 2 bên đuôi xe nên xe đằng sau có thể ước tính được kích thước của xe trước. Ngoài ra đèn hậu còn giúp các xe xung quanh căn được khoảng cách an toàn khi đi gần hay vượt trên đường.
Đèn xi nhan
Đèn xi nhan có vị trí ở đầu và đuôi xe, ở bên cạnh đèn pha và đèn hậu.
Đèn xi nhan được sử dụng khi người lái xe muốn rẽ trái hoặc phải hay chuyển làn, mỗi lần sẽ chỉ có một bên đèn sáng và nhấp nháy.
Cách sử dụng đèn xi nhan đúng đó là bật đèn trước vị trí muốn rẽ 30 – 50m để báo hiệu cho các xe xung quanh trước. Sau khi rẽ xong từ 5 đến 10m nên tắt đèn xi nhan.
Đèn phanh
Đèn phanh là một phần trong tổng thể cụm đèn hậu, nó sẽ bật sáng hoặc sáng hơn so với bình thường khi bạn đạp chân phanh, có tác dụng báo hiệu cho các lái xe phía sau biết bạn đang giảm tốc độ hay dừng lại.
Đàn phanh thường có màu đỏ sáng hơn so với đèn hậu khi hoạt động, nằm cùng hoặc cạnh đèn hậu 2 bên mép lưng xe. Khi tài xế nhấn chân phanh, đèn sẽ phát sáng.
Một số loại xe cao cấp đèn hậu có thể tích hợp với đèn phanh luôn. Khi xe tăng tốc hay chạy đều đèn hậu sẽ sáng nhẹ, khi nhấn phanh đèn hậu sẽ sáng đậm hơn nhiều.
Đèn khẩn cấp
Đèn khẩn cấp được thể hiện ở cả đầu xe và đuôi xe thông qua tín hiệu xi nhan đồng thời cả hai bên.
Đèn khẩn cấp được sử dụng khi gặp một số sự cố nhất định, các bác tài cần phải nắm rõ những trường hợp được sử dụng đèn khẩn cấp tránh bị phạt tiền oan.
Khi gặp sự cố bất ngờ trên đường: để các xe khác né tránh hoặc giúp đỡ;
Khi đi qua khu vực đông đúc: khu vực giao thông hỗn tạp, xe có nhiều điểm mù nên cần bật đèn để người xung quanh tránh;
Khi di chuyển trong điều kiện xấu: trong điều kiện thời tiết xấu, tầm nhìn hạn chế nên bật đèn khẩn cấp để báo hiệu cho người xung quanh đang có xe tới.
Hệ thống đèn trong cabin
Hệ thống đèn trong cabin bao gồm: đèn trên nóc cabin, đèn bảng điều khiển, đèn ABS, đèn báo hiệu áp suất dầu, đèn báo lỗi động cơ…Theo đó, mỗi loại đều có một chức năng riêng.
Lưu ý để sử dụng đèn đúng cách
Khi phải di chuyển vào ban đêm trên đường cao tốc, người lái có thể dùng đèn pha bình thường, nhưng khi gặp xe đi ngược chiều, bạn nên giảm tốc độ, đồng thời chuyển đèn pha sang đèn cos cho tới khi xe đi ngược chiều đã đi qua.
Nên tập thói quen đá pha (nháy pha, chuyển liên tục giữa cos-pha) khi sang đường hoặc cần vượt qua xe khác. Đối với ô tô thì đèn pha sẽ là một công cụ xin đường tốt hơn cả còi xe, do ô tô khi di chuyển thường đóng kín cửa, rất khó để nghe được âm thanh phát ra từ còi.
Nếu quan sát thấy xe đi ngược chiều nháy đèn pha thì bạn hãy kiểm tra đèn trên xe có đang ở chế độ pha hay không. Đây là điều bạn cần phải ghi nhớ bởi những người đi ngược chiều có thể bị đèn pha ô tô của bạn làm cho lóa mắt, có thể dẫn tới mất lái và gây tai nạn giao thông.
Thường xuyên bảo dưỡng hệ thống đèn pha ô tô, căn chỉnh đúng luồng sáng của pha cốt và thay thế đèn pha sau một thời gian sử dụng để đảm bảo được độ chiếu sáng an toàn nhất khi sử dụng.