Gần đây, xu hướng thiết kế tối giản hoá không gian nội thất ngày càng được các hãng xe chú trọng. Loại cần số dạng thẳng được thay thế bằng các loại núm xoay chuyển số, phím bấm và lẫy sau vô lăng,… Trong đó, núm xoay chuyển số có vẻ được nhiều hãng ô tô áp dụng cho các sản phẩm của mình.

Trước kia, hai thương hiệu Anh Quốc – Jaguar và Land Rover đã đi tiên phong sử dụng loại kiểu núm xoay chuyển số này. Về sau, các thương hiệu ô tô Trung Quốc bắt đầu “học theo” và trang bị trên những mẫu xe giá rẻ của mình, đơn cử như Joyte Z8 từng xuất hiện tại Việt Nam.

Hiện nay, một số mẫu xe phổ thông đang bán ở Việt Nam đã trang bị núm chuyển số như: Ford Territory, KIA Sorento, KIA Carnival, VinFast VF e34, Haval H6 HEV,…

Trong khi các hãng xe phổ thông bắt đầu áp dụng núm xoay chuyển số thì những hãng xe cao cấp đã dần loại bỏ kiểu chuyển số này, thay vào đó sử dụng cần số dạng thẳng nhưng cách điệu hơn.

Vậy, núm chuyển số có những ưu nhược điểm nào quan trọng mà người sử dụng ô tô cần biết?

Ưu điểm: Thẩm mỹ và tinh gọn

Một trong những ưu điểm nổi trội của núm xoay chuyển số nằm ở tính thẩm mỹ cao cho tổng quan không gian nội thất, đặc biệt là khu vực điều khiển trung tâm. Đa phần núm xoay chuyển số sẽ được làm bằng kim loại hoặc mạ kim loại, mang lại sự sang trọng, tinh tế phù hợp với xu hướng thiết kế tối giản.

Ngoài tính thẩm mỹ, núm chuyển số giúp tiết kiệm không gian trên ô tô. Với thiết kế thu gọn, núm xoay giúp giải phóng không gian trên bảng điều khiển trung tâm hoặc khu vực bệ tỳ tay trung tâm, làm cho khu vực này gọn gàng hơn.

Không gian trống này có thể được sử dụng cho các mục đích khác, xem xét hợp lý các tiện ích bảo vệ hoặc lắp đặt các thiết bị điện tử bổ sung như sạc không dây, hệ thống giải trí, điều khiển chức năng giải trí,… Việc loại bỏ cồng kềnh của nhu cầu truyền thống cũng giúp tăng cảm giác rộng rãi và thoải mái cho người lái và hành khách trước.

Ngoài ra, núm xoay số sẽ dễ sử dụng hơn, giúp người lái xe thao tác chuyển số một cách nhanh chóng và thuận tiện. Với thiết kế đơn giản, người lái xe chỉ cần xoay núm điều khiển để chọn chế độ P, R, N và D, thay vì đưa hoặc kéo như trên cần số lượng truyền tải. Các thao tác chuyển số nhờ đó trở nên dễ dàng hơn.

Nhược điểm: Khó hoang dã, giảm phản hồi giác giác

Mặc dù có nhiều điểm ưu tiên liên quan đến tính thẩm mỹ và tinh gọn nhưng số chuyển đổi vẫn tồn tại nhiều nhược điểm mà người sử dụng ô có trang thiết bị này cần phải biết và để ý khi sử dụng.

Vì vậy, cần có hệ thống truyền thẳng số, việc chuyển số bằng núm xoay sẽ khó cảm nhận được cảm xúc giác giác hay phản hồi lực, khiến người sử dụng thiếu tâm trí và tin tưởng vào sự chính xác trong mỗi lần xoay núm, nhất là với những điều đó lái xe mới “tài”. Với núm xoay, người lái chỉ cảm nhận được một phần năng lực nhỏ khi vào số, một số dòng xe sẽ không phát ra âm thanh báo chuyển số thành công, điều này đòi hỏi người lái xe phải có những phản ứng nhanh chóng trong tình huống nguy hiểm.

Việc thiếu phản hồi xúc giác cũng tạo ra việc chuyển số trở nên ít trực quan hơn, đôi khi người lái phải nhìn xuống để đảm bảo rằng họ đã chọn chế độ lái đúng. Do đó, mặc dù xoay vòng mang lại nhiều ưu tiên về thiết kế và tiện ích, nhưng nó vẫn tồn tại ở một số chế độ trải nghiệm sử dụng.

Với một số mẫu xe có nhiều núm xoay trên bảng điều khiển như lái xe chế độ chuyển đổi, điều khiển âm lượng hay phương tiện truyền thông,…thứ núm xoay số dễ dàng tạo ra người sử dụng hỗn loạn trong các tình huống cấp bách, căng thẳng .

Sự hỗn loạn này không gây phiền toái mà vẫn có thể ảnh hưởng đến toàn bộ lái xe. Đơn vị lái xe có thể nhầm lẫn giữa việc chuyển số với các chế độ điều khiển sai hoặc tăng âm lượng,… gây nguy hiểm trong quá trình lái xe

Mới đây tại Mỹ, một người sử dụng Chiếc xe Chrysler Pacifia đã  nhầm lẫn điều chỉnh số lượng  ở vị trí chuyển số gần đây, khiến xe tự động trôi và dẫn đến đập vào một chiếc xe khác.

Ngoài ra, số chuyển số còn đi kèm với nhược điểm về chi phí sửa chữa và các vấn đề kỹ thuật. Hệ thống điện tử phức tạp của dạng chuyển số này có thể giảm bớt khi sửa chữa hoặc thay thế cho hệ thống truyền số cần thiết. Khi gặp sự cố, dự đoán và sửa chữa thường xuyên yêu cầu các thiết bị chuyên dụng và kỹ thuật có tay nghề cao, dẫn đến chi phí tăng cao.

Bên cạnh đó, các kỹ năng kỹ thuật như lỗi phần mềm hoặc hỏng hóc cơ khí có thể xảy ra, gây phiền toái và làm ảnh hưởng đến trải nghiệm lái xe. Những sự cố này không chỉ ảnh hưởng đến khả năng chuyển đổi mượt mà mà còn có thể ảnh hưởng đến toàn bộ quá trình lái xe.

Nhận chung định nghĩa

Để đảm bảo an toàn hơn trong quá trình vận hành xe có số chuyển động, người lái xe cần phải quan sát và chắc chắn trong công việc vào số, tránh nhầm lẫn với các chế độ chuyển số khác, gây nguy hiểm khi điều khiển ô. Ngoài ra, cần thường xuyên kiểm tra, bảo dưỡng để xử lý kịp thời những hư hỏng, sai sót phát sinh.

vietnamnet.vn